Achternamen als voornaam (1)

In de doopboeken van Nederduits-Gereformeerde gemeenten worden soms doopnamen van kinderen vermeld, die een achternaam bevatten. Heel vaak gaat het om de achternaam van de moeder, die aan de voornaam van het kind wordt toegevoegd. Soms wordt de achternaam van de vader aan de voornaam van het kind toegevoegd. In veel gevallen wordt een achternaam, anders dan die van de vader of moeder aan de voornaam toegevoegd. Tenslotte komt het ook voor, dat bij kinderen van ongehuwde moeders een achternaam aan de voornaam van het kind wordt toegevoegd, wellicht de achternaam van de vader. In de doopboeken van rooms-katholieke parochies zult u vergeefs zoeken naar dit soort merkwaardige voornamen. Nu volgen een zestal voorbeelden.

Kind krijgt als toegevoegde voornaam de achternaam van de moeder:

Op 29 april 1736 is te Baarle-Nassau gedoopt (DTB 5): Catharina Gerardina van Berchem, dochter van Pieter Daniel Hasselaar en Anna van Berchem:

Kind krijgt als toegevoegde voornaam de achternaam van de vader:

Op 26 februari 1758 is te Geertruidenberg gedoopt (DTB 3): Cornelia Ruijssenaars, dochter van Leendert Ruijssenaars en Adriana Zeijlmans:

Kind krijgt als toegevoegde voornaam een achternaam, zijnde niet die van vader of moeder:

Een drietal voorbeelden.

Op 29 mei 1799 is te Andel geboren en op 9 juni 1799 gedoopt (DTB 2): Hendrik van Beest, zoon van Jan Huijbertse van Andel en Anna Verheij:

Een aantal nazaten van deze Hendrik van Beest voeren in de 19e eeuw de achternaam van Beest van Andel!

Op 30 november 1760 is te Veen gedoopt (DTB 1): Jan van As, zoon van Philippus Verhagen en Anna Roos:

Op 3 oktober 1790 is te Werkendam gedoopt (DTB 5): Johannes Groenewegen, zoon van Pieter van Wijck en Johanna Kieboom:

En tenslotte een kind van een ongehuwde moeder:

Op 24 mei 1778 is te Andel gedoopt (DTB 1): Chieltje Kuipers, onwettige dochter van Jenneke van Rijswijk:

Opvallend is dat dit soort merkwaardige voornamen in Noord-Brabant zeer vaak voorkomt in de doopboeken van Nederduits-Gereformeerde gemeenten in het Land van Heusden en Altena, met name in Almkerk, Giessen, Veen en Werkendam. Elders in Noord-Brabant komt dit verschijnsel slechts incidenteel voor. In het volgende blog worden een aantal voorbeelden uit de periode na 1811 besproken.