donderdag 28 mei 2020

Het register van overlijden van Rosmalen van 1944 (1)

Met het overlijdensregister van Rosmalen van 1944 is iets vreemds aan de hand.

Het overlijdensregister van 1943 telt 150 akten, dat van 1945 149 akten. Het oorspronkelijke register van 1944 telt 150 akten, er zijn 2 supplementen bijgevoegd: het eerste supplement telt 40 akten, het tweede telt 49 akten, dus in totaal voor 1944 239 akten en dat is veel meer dan de aantallen in 1943 en 1945, en dat komt niet uitsluitend omdat er in 1944 veel meer personen zijn overleden. Wat is er aan de hand?
In het oorspronkelijk register van 1944 zijn de akten 1 t/m 115 normale overlijdensakten.

De laatste "normale" overlijdensakte (nummer 115) gedateerd 25 september 1944:




De akten 116 t/m 136 zijn doorgehaald (aktedatum 116 25 september 1944, aktedatum 136 24 oktober 1944). Bij twee van die akten is de akte later met potlood genummerd (121 en 122) en negen akten zijn ongenummerd gebleven (124-126,128-130,133-134 en 136). De reden van doorhaling wordt niet vermeld, maar opvallend is dat deze akten wél getekend zijn door de aangever, maar níet door de ambtenaar van de burgerlijke stand.

De eerste doorgehaalde akte (nummer 116) (evenals akte 115 gedateerd 25 september 1944) van Johanna Elisabeth Coenen, overleden 22 september 1944:




Het oorspronkelijk register bevat verder aktenummers 116-128 (het betreft overlijdensaangiften van andere personen dan die genoemd in de doorgehaalde akten met deze nummers) 

Akte 116 gedateerd 24 oktober 1944 van Petrus Joseph van Zuijlen, overleden 24 oktober 1944:




Na akte 124 volgt een ongenummerd akte, die niet is ingevuld, maar wél is ondertekend door de aangever Antonius Petrus van Wijchen!! (vergelijk de handtekening met die van dezelfde aangever in akte 124): 


Het eerste supplement bevat 40 akten oorspronkelijk genummerd 151-190, maar later gewijzigd in nummers 129-168.

De eerste twee akten in het eerste supplement, eerst genummerd 151 en 152, maar later gewijzigd in nummers 129 en 130 :






Het tweede supplement bevat aktenummers 191-217, die later hernummerd zijn in 169-195, vervolgens aktenummers 196-199, die slechts één nummer hebben, en dan aktenummers 222-227, die hernummerd zijn in 200-205 en tenslotte aktenummers 206-217, die net als akten 196-199 ook slechts één nummer hebben.

De eerste twee akten in het tweede supplement, eerst genummerd 191 en 192, maar later gewijzigd in nummers 169 en 170:




(wordt vervolgd)

donderdag 21 mei 2020

De Konijnenberg bij Sint-Michielsgestel onder de jurisdictie van 's-Hertogenbosch

Jean Wittig, gedoopt Sint-Michielsgestel 16 mei 1785, trouwt op 1 mei 1813 te 's-Hertogenbosch met Helene Maria van den Bosch, gedoopt 's-Hertogenbosch 17 juli 1794. De bruidegom woont te Sint-Michielsgestel en de bruid te 's-Hertogenbosch:


Hun oudste twee kinderen worden op een bijzondere locatie te 's-Hertogenbosch geboren.
Dochter Elisabeth wordt op 10 mei 1814 geboren. Haar ouders wonen dan op de Konijnenberg onder de jurisdictie van 's-Hertogenbosch:


Dochter Cornelia wordt op 29 januari 1816 te 's-Hertogenbosch geboren. Haar ouders wonen dan op de Konijnenberg bij Sint-Michielsgestel:


Tot op heden heb ik de exacte locatie van de Konijnenberg niet kunnen vinden. Ook ben ik geen andere akten tegengekomen, waarin de Konijnenberg wordt vermeld.

donderdag 14 mei 2020

Willem Hendrik van Thije Hannes mocht geen ambtenaar van de burgerlijke stand zijn te 's-Hertogenbosch

Willem Hendrik van Thije Hannes, wethouder van 's-Hertogenbosch, was gehuwd met Louise Gertruide Carolina Rappard. Uit hun huwelijk is in 1806 een dochter Anna Christina geboren, die op op 21 december 1806 te 's-Hertogenbosch is gedoopt. Zij trouwde op 30 augustus 1827 te 's-Hertogenbosch met notaris Johannes de Bergh, gedoopt 's-Hertogenbosch 9 oktober 1801:


Normaal gesproken zou haar vader als ambtenaar van de burgerlijke stand optreden bij dit huwelijk. Maar deze keer is burgemeester A.G. Verheijen de ambtenaar, die het huwelijk voltrekt een en ander volgens een besluit van B en W van 28 augustus 1827:


Op 13 september 1831 overleed te 's-Hertogenbosch Willem Hendrik de Bergh, oud 20 dagen, zoon van bovengenoemd echtpaar:


Ook nu treedt burgemeester A.G. Verheijen op als ambtenaar van de burgerlijke stand als plaatsvervanger voor Willem Hendrik van Thije Hannes, die de overlijdensakte niet mag inschrijven, omdat de overledene zijn kleinzoon is, een en ander volgens een besluit van B & W van 14 september 1831:


Op 8 februari 1840 werd te 's-Hertogenbosch een dochter Louise Gertruide Caroline de Bergh geboren, dochter van bovengenoemd echtpaar:


De geschiedenis herhaalt zich.Willem Hendrik van Thije Hannes mag de geboorteakte niet inschrijven omdat het de geboorteakte van zijn kleindochter betreft. Nu treedt A. F. Mulders op als loco-ambtenaar van de burgerlijke stand. Deze keer komt er niet een besluit van B en W aan te pas, maar wordt verwezen naar een Koninklijk Besluit van 3 juni 1823, Staatsblad no. 21:


Louise Gertruide Carolina Rappard, echtgenote van Willem Hendrik van Thije Hannes, overleed op 24 december 1844 te 's-Hertogenbosch:


Ook nu is A. F. Mulders loco-ambtenaar van de burgerlijke stand, degene, die de akte inschrijft. Willem Hendrik van Thije Hannes is als echtgenoot van de overledene niet bevoegd om de akte in te schrijven:  nu wordt een akte van delegatie opgemaakt, die verwijst naar het reeds hierboven vermelde Koninklijk Besluit:


Niet duidelijk is waarom in 1827 en 1831 niet wordt verwezen naar het Koninklijk Besluit van 3 juni 1823 en in 1840 en 1844 wél.

woensdag 6 mei 2020

Drie voorechtelijke kinderen aanwezig bij huwelijk van ouders in 1718 te Bakel

Het gebeurde niet vaak in de achttiende eeuw dat bij een huwelijk de echtelieden vergezeld worden van hun drie voorechtelijke kinderen. Een van de zeldzame gevallen betreft Wilhelmus van Schaerdenburgh die op 4 december 1718 voor de schepenen van Bakel trouwde met Johanna Wilhelmina Maccalla:


Zij worden vergezeld van hun drie voorechtelijke kinderen Jacobus, Anna en Allegonde.

De doopinschrijvingen van deze drie kinderen zijn terug te vinden in het Nederduits-Gereformeerd doopboek van Bakel. Jacobus is geboren op 29 oktober 1704, Anna op 20 februari 1713 en Alegonda Catherina op 21 april 1716:


Merkwaardig is dat deze dopen op een aparte pagina zijn ingeschreven en dat wordt vermeld dat het om wettige kinderen gaat. Ik vermoed, dat de dopen van die kinderen eerder op losse briefjes zijn genoteerd en dat ná het huwelijk van de ouders de dopen zijn ingeschreven in het doopboek.

Uit genoemd huwelijk is op 14 november 1720 te Bakel nog een dochter Cornelia Jacomijna geboren:


Met dank aan Wilbert Steenbakkers, die mij op dit bijzondere huwelijk attendeerde.