donderdag 25 mei 2023

Tragisch ongeval met rijtuig: vier personen verdronken, van wie twee nooit meer gevonden (1)

De geschiedenis begint met de predikant Gerard Johan Molengraaff, die op 24 januari 1839 te Ubbergen trouwt met Willemina Antoinetta Vermeer, hij is geboren te Wijdenes op 16 augustus 1806, zij te Beek (Gld) op 28 december 1815 :


Uit dit huwelijk zijn drie kinderen geboren, allen te Tilburg:

1 Elizabeth Geertruida, geboren 12 juni 1840:


2 Hendrik Joan Izaak, geboren 15 januari 1842:


3 Doodgeboren zoon, geboren en overleden 7 januari 1844

Enkele jaren na de geboorte van de doodgeboren zoon, krijgt Willemina Antoinetta Vermeer een andere achternaam. Bij Koninklijk Besluit van 19 augustus 1846 wordt haar naam Losecaat Vermeer (Losecaat is de achternaam van haar moeder). In de marge van haar geboorteakte is op 20 oktober 1846 de naamswijziging ingeschreven:

En dan gebeurt er in 1854 een vreselijk ongeluk. Het rijtuig, waarin de predikant met zijn echtgenote en hun twee kinderen én de gouvernante zitten, is, doordat de buikriem van het paard afbrak te water geraakt, waarbij de kinderen, hun moeder en de gouvernante zijn verdronken. De krant, die er het eerst melding van maakt is de Utrechtsche Provinciale Stadscourant van 27 april 1854:

Kort hierna verschijnen er in vele kranten uitgebreidere berichten. Hier volgt een selectie:

De grondwet van 28 april 1854: 

Algemeen Handelsblad van 28 april 1854:

Bredasche Courant van 30 april 1854:

Utrechtsche Provinciale Stadscourant van 1 mei 1854:


Opregte Haarlemsche Courant van 2 mei 1854:

Dochter Elizabeth Geertruida Molengraaff is op 25 april 1854 te Nijmegen overleden:

Echtgenote Willemina Antoinetta Losecaat Vermeer is op 29 april 1854 uit de Waal te Nijmegen opgehaald, zij is al op 25 april 1854 overleden:

Het bevolkingsregister van Nijmegen van 1850-1860, wijk D nummer 74, blad 124 vermeldt dat de echtgenote, de twee kinderen en de gouvernante Johanna Cornelia Drabbe allen op 27 april 1854 zijn overleden, dat is niet juist, dat moet 25 april 1854 zijn volgens bovengenoemde overlijdensakten:

 

Gouvernante Johanna Cornelia Drabbe is op 21 mei 1808 te Franeker geboren.

Noch haar lichaam, noch dat van Hendrik Joan Izaak is ooit gevonden 

(wordt vervolgd)

donderdag 18 mei 2023

Vier fouten in een geboorteakte

Het gebeurt regelmatig, dat er fouten worden gemaakt in een geboorteakte. Meestal gaat het dan om een of twee fouten. Vier (of eigenlijk vijf) fouten is wel erg veel. Het gebeurt in 1867 in 's-Hertogenbosch.

Op 23 september 1867 wordt aldaar om 22.30 uur geboren: Henrica, dochter van Petronella van Zelst:


Drie jaar later heeft moeder Petronella trouwplannen en haar a.s echtgenoot wil haar kind erkennen. En dan blijkt dat er vier fouten zijn gemaakt in de geboorteakte van haar kind. Het kind heet niet Henrica,  maar Johan Adam, het is niet van het vrouwelijk, maar van het mannelijk geslacht, het is niet geboren op 23 september 1867, maar op 20 september 1867 en het kind is niet om half elf  's avonds geboren, maar om een uur 's middags. Het kind is op 20 september 1867 gedoopt in de Sint-Jacobskerk met de voornaam Johan. Pieternella van Zelst, van beroep mattenmaakster, wonende Loon op Zand, dient een verzoek in bij de rechtbank, strekkende tot correctie van de geboorteakte. En de rechtbank gaat bij vonnis van 28 september 1870 accoord met de voorgestelde correcties. Het vonnis is op 3 oktober 1870 in het geboorteregister van 's-Hertogenbosch ingeschreven:

 

Na de uitspraak van de rechtbank kan de geboorteakte gewijzigd worden:


 

Er staat overigens nóg een fout in de akte, die níet gecorrigeerd is: de voornaam van de moeder moet zijn Pieternella en niet Petronella.

Nu de akte gecorrigeerd is kan Pieternella op 8 oktober 1870 te Loon op Zand trouwen met Johan Adam Schoppe:


Bij dat huwelijk worden twee kinderen erkend: Johan Adam, geboren 's-Hertogenbosch 20 september 1867 en Johannes, geboren Loon op Zand 2 mei 1870.

De echtelieden Schoppe/van Zelst zijn op 8 april 1872 te Cappellen (B) nog ouders geworden van een dochter Maria Elisabeth. Kort na haar geboorte hebben zij zich weer gevestigd te Loon op Zand met drie kinderen en vertrekken op 19 juli 1873 naar Cappellen (bevolkingsregister Loon op Zand 1860-1890, inv. nr. 22, Kaatsheuvel, N-S, blad 1411):



donderdag 11 mei 2023

Vrouw wordt eerst vier keer ongehuwd moeder, daarna nog vier keer gehuwd moeder (2)

 (vervolg)

Het eerste kind uit hun huwelijk, zoon Anthonius, wordt op 2 juni 1834 te Middelburg geboren, de moeder heet dan Maria Bezotte, vader is mobiele schutter:


Anthonius overlijdt aldaar op 5 februari 1835 als van Antonius van Hilvoort, vader Petrus is dan schoenmaker:


 Het tweede kind, zoon Gerardus, wordt op 22 december 1837 te 's-Hertogenbosch geboren:

 

Hij overlijdt aldaar op 27 december 1837:


 Het derde kind, een doodgeboren zoon, overlijdt  te  's-Hertogenbosch op 14 augustus 1838:


In 1840 worden Petrus van Helvoort en zijn echtgenote en dochter Cornelia in 's-Hertogenbosch in het volkstellingsregister vermeld (wijk D nummer 336).

Het vierde kind, zoon Petrus, wordt op 30 juni 1840 te 's-Hertogenbosch geboren:


Hij overlijdt aldaar op 20 juni 1847:


Na het overlijden van deze Petrus is er nog slechts één kind in leven: Cornelia Pieternella van Hellevoort.

Zij trouwt op 7 februari 1857 te 's-Hertogenbosch met Hendrikus Sprenger:

 

Haar ouders wonen dan beiden te 's-Hertogenbosch, vader is arbeider, moeder is zonder beroep.

Petrus van Helvoort overlijdt aldaar op 17 februari 1858:


Zijn weduwe Joanna Maria Mesotte overlijdt aldaar op 7 januari 1866:

Hun dochter Cornelia Pieternella overlijdt als Cornelia Petronella Hellevoort (zonder van) aldaar op 23 december 1891, en is weduwe van Hendricus Sprenger, die op 1 november 1882 te 's-Hertogenbosch was overleden:





donderdag 4 mei 2023

Vrouw wordt eerst vier keer ongehuwd moeder, daarna nog vier keer gehuwd moeder (1)

Joanna Maria Mesotte wordt op 28 april 1798 te 's-Hertogenbosch gedoopt. Zij zal acht keer moeder worden. Van de acht kinderen is er slechts één volwassen geworden. Op 13 november 1826 wordt te 's-Hertogenbosch haar eerste kind geboren, een dochter Gerdina:

De aangifte van haar geboorte geschiedt door Petrus van Helvoort, korporaal bij de tweede afdeling Infanterie, oud 26 jaar, die verklaart de vader te zijn van het kind. Gerdina krijgt dus de achternaam van Helvoort.

Joanna Maria Mesotte vertrekt op 29 september 1828 met haar dochter Gerdina naar Bergen op Zoom (Volkstellingsregister 's-Hertogenbosch, wijk D nummer 265 en register van vertrek van 's-Hertogenbosch van 1828, folio 25v).

In Bergen op Zoom wordt zij voor de tweede keer ongehuwd moeder op 15 maart 1829, van een zoon Joseph, haar achternaam wordt dan gespeld als Miesotten:

Kort na de geboorte van Joseph zal Joanna Maria teruggekeerd zijn naar 's-Hertogenbosch, want in 1830 woont zij met haar twee kinderen Gerdina van Helvoort en Joseph Mesotte te 's-Hertogenbosch (Volkstellingsregister wijk D nummer 336).

Joanna Maria wordt aldaar op 9 december 1830 voor de derde keer ongehuwd moeder, van een zoon Johannes Nicolaas:


Het jaar 1831 wordt een rampjaar voor Joanna Maria. In dat jaar overlijden te 's-Hertogenbosch haar drie kinderen.

Op 31 januari 1831 overlijdt zoon Johannes Nicolaas Mesotte:


Op 1 september 1831 overlijdt zoon Joseph Mesotte:


Bijzonder is, dat in de akte als (gedrukt) overlijdensjaar wordt vermeld: een duizend acht een-en-honderd dertig.

Op 7 september 1831 overlijdt dochter Gerdina van Helvoort, haar beide ouders wonen dan te 's-Hertogenbosch:

In deze akte is het (gedrukte) overlijdensjaar een duizend acht honderd een-en-dertig.

In 1833 woont Joanna Maria Mesotte te Vlissingen. Daar bevalt zij voor de vierde keer als ongehuwde moeder op 21 januari 1833, van een dochter Cornelia Pieternella:


De moeder heet Maria Mezotte.

De aangifte van de geboorte geschiedt door Petrus van Hellevoort, schutter bij het derde bataljon Noord-Brabantse schutterij, oud 32 jaar, die verklaart de vader te zijn van het kind. Deze Petrus van Hellevoort is identiek met de Petrus van Helvoort, die in 1826 verklaart de vader te zijn van het eerste kind van Joanna Maria Mesotte.

Joanna Maria Mesotte trouwt op 22 mei 1833 te Vlissingen met Petrus van Helvoort, gedoopt 's-Hertogenbosch 15 juni 1800:


 

Bij dat huwelijk wordt dochter Cornelia Pieternella van Hellevoort erkend en gewettigd, haar achternaam blijft vreemd genoeg van Hellevoort.

(wordt vervolgd)