donderdag 27 april 2023

Overleden op de Kinderdijk te 's-Hertogenbosch (3)

 (vervolg)

In de Noord-Brabander van 28 maart 1846 is de volgende advertentie gepubliceerd:

 

Er wordt een perceel hooiland aan de Paardenkerkhofsteeg verkocht, het is gelegen te 's-Hertogenbosch in sectie F nummer 128 en heet de Drie Morgen.

Hetzelfde perceel wordt in 1901 wederom te koop aangeboden (PNHC van 11 februari 1901): 

Nu heet het perceel "de drie bunder achter de Weidonk".

Sectie F nummer 128 is op het minuutplan van het kadaster terug te vinden (minuutplan als scan beschikbaar op de site van het BHIC):

De Paardekerkhofsteeg loopt van linksonder naar rechtsboven. Het Kinderdijkje begint linksboven.

De exacte ligging van de Kinderdijk  t.o.v. de Sint-Janspoort is moeilijk te bepalen: er is geen verzamelkaart van het minuutplan van 's-Hertogenbosch bewaard gebleven.

Gelukkig zijn er wel schattingskaarten van 1880 bewaard, deze bevinden zich bij het BHIC in toegang 1084: Hypotheekbewaarder 's-Hertogenbosch.

In inv. nr.475 bevindt zich de volgende kaart:


Op deze kaart uit 1880 zijn latere mutaties aangebracht: we zien de Grassofabriek (gebouwd in 1912) aan de Parallelweg en de Veemarkt (Nu Brabanthallen, gebouwd in 1931). We zien, dat de Grassofabriek gebouwd is, op de plaats waar het Kinderdijkje lag.  

Een mysterie is nog onopgelost en dat mysterie staat in de advertentie in de PNHC van 8 juli 1891:

Iemand is een horloge verloren, gaande van Engelen langs Dieze en Kinderdijk, Westwal, Achter den Boomgaard en Vuchterdijk. De Kinderdijk lag aan de Parallelweg op de plaats van de Grassofabriek. Vraag is: Hoe kom ik van Kinderdijk op de Westwal?

De eerste vermelding van de Kinderdijk, die ik heb kunnen vinden, dateert uit 1818. Op 15 september 1818 overlijdt te 's-Hertogenbosch Thomas Cornelis van Rijckevorsel. Na zijn overlijden is een memorie van successie opgemaakt (Memorie van successie, kantoor 's-Hertogenbosch, inv. nr. 2, memorie 173, scan 128 e.v.). De memorie staat niet volledig als scan op de website van het BHIC, maar hij staat gelukkig wel compleet op microfiche (ter inzage bij BHIC en bij het stadsarchief te 's-Hertogenbosch). En op microfiche vinden we onder nummer 20 vermeld: zes en een halve looopensen hooiland, gelegen in het Bossche veld aan den Kinderdijk:



donderdag 20 april 2023

Overleden op de Kinderdijk te 's-Hertogenbosch (2)

(vervolg)

Op 12 augustus 1875 overlijdt te 's-Hertogenbosch op den Kinderdijk Andries Lambertus Berentemfel, hulponderwijzer, 25 jaar, geboren Dordrecht, wonende te Buren:

De aangifte van het overlijden geschiedt door de commissaris van politie en een agent van politie en dat belooft in het algemeen weinig goeds.

De kranten geven meer duidelijkheid: de hulponderwijzer blijkt zelfmoord gepleegd te hebben

Algemeen Handelsblad van 13 augustus 1875:


 Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant (PNHC) van 14 augustus 1875:


Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage van 14 augustus 1875:


Arnhemsche Courant van 17 augustus 1875:

De plaatsbepaling van de Kinderdijk wordt concreter: de Kinderdijk lag in de buurt van het (oude) spoorwegstation, en in de buurt van de Sint-Janspoort en Kerkhofsteeg (lees Paardkerkhofsteeg).

In de krant worden nóg twee personen vermeld, die in de buurt van de Kinderdijk zijn overleden. 

PNHC van 21 april 1859:

J. Martens zal dezelfde zijn als de op 19 april 1859 te 's-Hertogenbosch overleden Adrianus Martens:

De directeur en de ziekenvader van het ziekengasthuis doen aangifte: Adrianus Martens zal dus in het ziekenhuis overleden zijn.

PNHC van 14 juli 1865:

Simons zal dezelfde zijn als de op 10 juli 1865 te 's-Hertogenbosch overleden Christiaan Simons:

Nu wordt ook de Deuterscheweg als liggende in de buurt van de Kinderdijk genoemd. Een concrete plaatsbepaling van de Kinderdijk is er nog steeds niet, maar dat verandert, zie blog van volgende week.

(wordt vervolgd)




donderdag 13 april 2023

Overleden op de Kinderdijk te 's-Hertogenbosch (1)

Eva Amsel wordt op 17 oktober 1828 te Druten ongehuwd moeder van een dochter Daatje:

Zij woont op dat moment te Nijmegen, maar verblijft tijdelijk te Druten.

Eva trouwt op 27 april 1830 te Oss met Jacob van Adelberg, bij welk huwelijk bovengenoemde dochter Daatje wordt erkend, er is echter geen kantmelding van die erkenning vermeld in de geboorteakte:

 

Daatje trouwt op 7 augustus 1855 te Buren met Hartog Meijer van Adelsbergen. Bij de huwelijksbijlagen bevindt zich een afschrift van de geboorteakte van Daatje, die wél van een kantmelding is voorzien: 

 

Waarschijnlijk gaat het hier om het gemeente-exemplaar van de geboorteakte. In het dubbel is blijkbaar de kantmelding vergeten.

Uit het huwelijk van Adelberg/Amsel is op 17 juli 1831 te 's-Hertogenbosch een dochter Betje geboren. Zij trouwt op 16 september 1857 te Amsterdam met Josua Levij de Vries.

Eva Amsel overlijdt op 29 juli 1831 te 's-Hertogenbosch. Haar weduwnaar Jacob van Adelberg trouwt op 20 september 1832 te 's-Hertogenbosch met Hester Levij:

 

Uit dit huwelijk worden zeven kinderen geboren (de eerste zes te 's-Hertogenbosch, het laatste te Engelen):

Joseph geboren 14 augustus 1833, overleden 13 november 1833

Jeannette geboren 3 augustus 1834, zij trouwt te Heusden op 13 mei 1861 met Salomon Jacob Wijnbergen.

Henriette, geboren 25 oktober 1835, overleden 4 juni 1837

Simon, geboren 2 mei 1837, hij trouwt op 2 juli 1861 te Heusden met Anna Menco.

Machiel, geboren 1 februari 1839, hij is twee keer getrouwd. Beide huwelijken vinden waarschijnlijk te Londen plaats. Het eerste huwelijk is met Rachel Handelaar, zij overlijdt te Londen op 8 mei 1890. Het tweede huwelijk is met Johanna Jacobs, geboren Mühlheim 5 oktober 1861 (Bevolkingsregister Amsterdam, overgenomen delen, 1921-1925, deel 60, blad 53).

Isak, geboren 13 november 1840, hij trouwt in Den Haag op 28 april 1875 met Leentje van Leeuwen.

Doodgeboren dochter, geboren en overleden Engelen 16 maart 1843:


Bijzonder is dat van deze doodgeboren dochter een memorie van successie is opgemaakt, vermeldende dat zij noch roerende noch onroerende goederen nalaat (Memories van successie kantoor 's-Hertogenbosch, inv. nr. 61, nummer 94, scan 310 (BHIC)):


Op Oudjaarsdag 1846 slaat het noodlot toe: Jacob van Adelberg en Hester Levy overlijden in de nabijheid van de Kinderdijk te 's-Hertogenbosch:

Vele kranten maken melding van wat er gebeurd is, zoals het Dagblad van 's-Gravenhage van 4 januari 1847:


Het echtpaar laat 6 kinderen na. Zij verhuizen na het tragische ongeluk naar hun oom en tante Hijman Mulder en Kaatje Levie, die in Heusden wonen (Bevolkingsregister Heusden 1849-1859, deel 7 blad 379). In de burgerlijke stand worden die oom en tante anders genoemd: Op 18 mei 1837 trouwen te Heusden Hijman Mulders en Bruijntje Levie.

Uit het krantenbericht wordt niet duidelijk, waar de Kinderdijk precies ligt, maar in ieder geval buiten de Sint-Janspoort. Er is in 1875 nóg een persoon op de Kinderdijk overleden, over wie in het volgende blog meer.

(wordt vervolgd)

 

woensdag 5 april 2023

Vier kinderen uit één gezin wijzigen hun achternaam, maar niet gelijktijdig

Hubertus Franciscus van Heeswijk trouwt te Roosendaal op 1 juli 1873 met Johanna Cornelia Petronella Maria Raaijmaakers:

 

Uit hun huwelijk worden zeven kinderen geboren, allen te 's-Hertogenbosch:

1 Maria Godefrida Josephina Johanna, geboren 31 mei 1874, overleden Roosendaal 12 juli 1880

2 Ernest Hubert Joseph Marie, geboren 26 november 1875, zijn achternaam wordt bij beschikking van de arrondissementsrechtbank van 13 december 1933 gewijzigd in van Heeswijck; de beschikking is op 28 februari 1934 in het geboorteregister van 's-Hertogenbosch ingeschreven:

Hij trouwt op 31 mei 1919 in Den Haag met Maria Theodora Cornelie Dimphna Marijnen:


 3 Elisabeth Catharina Henrica Maria, geboren 1 januari 1878, trouwt te 's-Hertogenbosch op 8 mei 1906 met Waltherus Balduinus Josephus van der Steen:

Zij overlijdt op 20 september 1943 in Vught met de achternaam van Heeswijk:

4 Leon Cornelis Josephus Maria, geboren 29 maart 1879, zijn achternaam wordt in 1933 gewijzigd in van Heeswijck:

 

Hij overlijdt ongehuwd en met zijn nieuwe achternaam te Raamsdonk op 23 juli 1944:

5 Maria Josepha Elisabeth Anna, geboren 31 oktober 1880, zij trouwt op 8 mei 1906 te 's-Hertogenbosch met Louis Alphonse Adrien de Bruijn:


 Zij overlijdt met de achternaam van Heeswijk op 10 januari 1944 te Vught:

6 Alice Henriette Marie Anne, geboren 7 september 1882, haar naam wordt op het verzoek van de Officier van Justitie van 4 april 1944 gewijzigd in van Heeswijck, de kantmelding is op 12 april 1944 ingeschreven:

Zij trouwt op 15 mei 1916 te 's-Hertogenbosch met Hermanus Wilhelmus Gerardus Holland:

Zij overlijdt op 10 oktober 1952 te Vught met haar nieuwe naam van Heeswijck:

7 Josepha Alphonse Marie, geboren 9 september 1888, ook haar naam wordt gewijzigd in van Heeswijck in 1944:

Zij trouwt op 1 mei 1911 te 's-Hertogenbosch met Simon Henri Smits:

Merkwaardig is dat van de zes in leven gebleven kinderen er twee de achternaam van Heeswijk blijven behouden en de overige vier hun naam wijzigen in van Heeswijck, maar dat doen ze niet tegelijkertijd:  twee wijzigen hun naam in 1933 en twee doen dat pas (om onbekende reden) in 1944.

Aanvulling 30 juli 2023:

Toen vader Hubertus Franciscus op 8 april 1841 te 's-Hertogenbosch werd geboren, had hij de achternaam van Heeswijk. Blijkens een kantmelding in de geboorteakte is deze naam gewijzigd op 13 december 1933 in van Heeswijck:


 Hubertus Franciscus was toen al overleden, hij overleed op 7 december 1925 te 's-Hertogenbosch:

Hubertus Franciscus heeft dus ná zijn overlijden een nieuwe achternaam gekregen.

Zijn echtgenote was al eerder aldaar overleden op 24 januari 1910: