donderdag 26 februari 2015

Bigamie?

Op 1 februari 1899 trouwen te Denekamp de 25-jarige Gradus Johannes Veelers en Aleida Gesina Lansink:


Bijna vijf jaar later hertrouwt hij op 29 januari 1904 te Denekamp als 30-jarige met Johanna Benneker, in deze huwelijksakte wordt echter niet vermeld, dat hij weduwnaar of gescheiden echtgenoot is: 



Het lijkt een geval van bigamie, maar uit de kantmelding bij de tweede huwelijksakte blijkt, dat er een persoonsverwisseling heeft plaatsgehad: bij vonnis van de rechtbank te Almelo van 21 juni 1905 is de naam en leeftijd van de bruidegom in de tweede huwelijksakte gewijzigd in: Johannes Gerardus Veelers, oud 28 jaar, de jongere broer van Gradus Johannes Veelers. In de krant de Harderwijker van 13 februari 1904 is te lezen wat er is gebeurd:


donderdag 19 februari 2015

Een opmerkelijke wijziging van voornamen

Op 4 augustus 1884 doet de letterzetter Antonius Johannes Bos te Tilburg aangifte van zijn aldaar op 2 augustus 1884 geboren dochter uit zijn huwelijk met Maria Catharina Steenbergen. De dochter krijgt de voornamen Veronica Wilhelmina Xantippe:
Uit de kantmelding bij deze akte blijkt dat bij vonnis van de arrondissementsrechtbank van Breda van 12 september 1884 de voornamen op verzoek van de vader worden gewijzigd in Antoinetta Barbara Maria Catharina, de kantmelding is op 3 oktober 1884 ingeschreven. Het vonnis is ingeschreven in het geboorteregister van Tilburg van 1884 op 3 oktober 1884 (akte 811):
Volgens dat vonnis zou de reden van naamswijziging zijn, dat "het veelal gebruikelijk is, dat de akten van den burgerlijken stand door de comparanten aangevers worden geteekend, alvorens de akte zelf is ingevuld". Dat lijkt me bijzonder onwaarschijnlijk. De ambtenaar heeft zich vergist en de verkeerde namen ingevuld, zo wil het vonnis ons doen geloven. De ware reden van de naamswijziging is een heel andere, zoals blijkt uit een krantenbericht uit de Zierikzeesche Nieuwsbode van 12 augustus 1884. De vader vond het als letterzetter zijnde wel een origineel idee om zijn dochter 26 voornamen te geven, voor elke letter van het alfabet een:
Het is niet verboden, om een kind 26 voornamen te geven, maar de ambtenaar vond dat een beetje teveel van het goede en beperkte zich tot drie voornamen, wél uit de reeks, die vader had bedacht. De vader was het daarmee niet eens en daarom is hij naar de rechtbank gestapt. Zes en twintig voornamen zijn het niet geworden, het werden er vier, de Goessche Courant van 4 oktober 1884 maakte er melding van, zij het dat de vier nieuwe voornamen niet helemaal in de goede volgorde zijn vermeld:

donderdag 12 februari 2015

Een vader van zes jaar

Een vader van zes jaar, dat kan toch niet. En toch is het gebeurd en wel te Berkel-Enschot. Op 5 april 1806 is te Oisterwijk Anna van Beijnen gedoopt (DTB 11 Oisterwijk):


Zij wordt op 4 februari 1835 voor de eerste keer ongehuwd moeder te Berkel-Enschot van een zoon Andries:


Ruim 10 jaar later wordt zij op 29 augustus 1845 opnieuw ongehuwd moeder van een dochter Wilhelmina, ook te Berkel-Enschot:


Bijna twee jaar na de geboorte van haar dochter trouwt zij op 17 april 1847 te Berkel-Enschot met de 18-jarige Leonardus van de Lisdonk:


Leonardus van de Lisdonk is op 14 juli 1828 te Moergestel geboren:


Het leeftijdsverschil tussen bruidegom en bruid valt natuurlijk op, maar nog merkwaardiger is dat bij het huwelijk haar twee voorechtelijke kinderen worden erkend en gewettigd door de bruidegom en dat had nooit mogen gebeuren. Immers, de kinderen zijn geboren op het moment dat de bruidegom respectievelijk 6 jaar en 17 jaar oud was. Van het oudste kind kan de bruidegom zeker niet de vader zijn geweest, maar dat is blijkbaar over het hoofd gezien. Sinds het huwelijk van zijn moeder heet Andries voortaan Andries van de Lisdonk. Hij trouwt op 11 oktober 1865 te Rotterdam met Maria Margaretha Fleg:


In de huwelijksakte wordt vermeld, dat de ouders van Andries al overleden zijn, en dat blijkt niet waar te zijn. Zijn moeder Anna van Beijnen is op 15 augustus 1859 te Moergestel overleden. Vader Leonardus van de Lisdonk hertrouwt op 28 april 1862 te Moergestel met Catharina Verspeek en overlijdt op 17 februari 1881 te Tilburg:


donderdag 5 februari 2015

De juiste achternaam van de bruid (2)

Op 24 juli 1906 trouwen te Teteringen Gerhardus Paris en Adriana Catharina Maria Sem van Alphen: 


De bruid is op 2 augustus 1882 te Rotterdam geboren. Haar vader is Adriaan Jakob Sem van Alphen. Het lijkt er dus op dat de achternaam van de bruid Sem van Alphen is, maar dat is niet zo: uit haar geboorteakte blijkt dat haar vierde voornaam Sem is!: 

Haar ouders trouwen op 8 oktober 1875 te Terheijden: 



Vader Adriaan Jakob Sem van Alphen is op 30 november 1847 te Dongen geboren als zoon van Jacobus Johannes Adriaan Sem van Alphen: 

 Uit zijn geboorteakte blijkt dat zijn derde voornaam Sem is, ook nu is er dus geen sprake van de achternaam Sem van Alphen.
De ouders van Adriaan Jakob Sem trouwen op 20 september 1844 te Dongen:


 Vader Jacobus Johannes Adriaan Sem is op 24 september 1807 te Dongen geboren als zoon van Adriaan Jakob van Alphen en Catharina Maria van Naarsen (DTB 13 Dongen):


Hij is de eerste van Alphen, die de voornaam Sem draagt. De vraag is: waar komt deze voornaam vandaan? De overlijdensakte en doopinschrijving van Adriaan Jakob van Alphen leveren de oplossing. Adriaan Jakob van Alphen is op 14 augustus 1848 te Dongen overleden, oud 80 jaar, geboren Dongen, zoon van Jacobus Francois van Alphen en Anna Helena Sem!: 

Hij is op 19 juni 1768 te Dongen gedoopt (DTB 13 Dongen): 

Vader Adriaan Jakob van Alphen, heeft toen zijn zoon in 1807 te Dongen werd geboren, achter de voornamen van die zoon Jacobus Johannes Adriaan een vierde voornaam Sem toegevoegd, eigenlijk de achternaam van de grootmoeder van de dopeling. Dat kwam vroeger wel vaker voor. Als een ambtenaar niet goed zou opletten, zou er bij volgende generaties zomaar de achternaam Sem van Alphen kunnen ontstaan. Dat is echter niet gebeurd. De achternaam Sem van Alphen heeft nooit bestaan, hoewel sommige databases ons anders doen willen geloven.
Nog aardig om te vermelden is, dat uit het echtpaar van Alphen-van Alphen op 14 augustus 1879 een kind is geboren te Rotterdam met de wel zeer bijzondere voornamen Johanna Christina Semmina:

 Semmina is waarschijnlijk de vrouwelijke vorm van Sem, dus eigenlijk een vrouwelijke vorm van een familienaam!!